Osho - Zorba Phật
Chương 13 - 13 tháng 1 năm 1979
Buổi tối tại thính đường Trang Tử
(Osho trao sannyas cho đứa bé 10 tuổi)
Gitika có nghĩa là bài hát ngắn. Nếu cuộc đời có thể trở
thành bài hát ngắn, điều đó còn hơn là đủ. Điều đó là đủ để thỏa mãn tất cả những
khát khao của trái tim, điều đó là đủ để mãn nguyện sự sống con người.
Nhưng hiếm người có cuộc sống trở thành bài ca. Mọi người biến
cuộc sống thành tính toán, nó trở thành tính toán hơn là thơ ca. Họ nghĩ về tiền,
quyền lực và nhiều thứ; tất cả những nếm trải đó là vô nghĩa. Đó là những sai lầm
bản ngã. Và vì bản ngã mà bài ca chết ngay tức tưởi. Chỉ khi bản ngã không có
đó thì con người trở thành bài ca, trở thành tình yêu, trở nên thanh khiết, trở
thành hoa sen.
Uddhava là tên của người bạn của Krishna. Trong thần thoại Ấn
Độ thì Krishna là một trong những nhân vật màu mè nhất, đáng yêu nhất. Đó là
nghĩa đen của từ "krishna": nó có nghĩa là con người hấp dẫn. Từ
"hấp dẫn" xuất phát từ cùng một gốc như krishna, "karshan"
có nghĩa là người giống như nam châm, sự hiện diện của người đó ngay lập tức tạo
ra tình yêu trong hàng nghìn người.
Uddhava là người bạn rất thân của ông ấy và công việc của
ông ấy là trung gian giữa Krishna và những môn đệ, giữa Krishna và những người
yêu của ông ấy. Uddhava là một trong những vẻ đẹp tuyệt vời, duyên dáng tuyệt
diệu. Tên của ông ấy cũng đầy ý nghĩa.
Thần thoại Ấn Độ là sự thêu dệt quanh những cái tên và những
ý nghĩa của chúng. Trong thần thoại Ấn Độ những cái tên không chỉ là tên mà
chúng còn có ý nghĩa sâu sắc. Uddhava có nghĩa là lễ hội, vui chơi.
Giữa môn đệ và bậc thầy, mối quan hệ duy nhất, trung gian
duy nhất là vui mừng lễ hội; giữa người yêu và người được yêu, cây cầu duy nhất
là vui mừng lễ hội. Giữa con người và đấng cao cả linh thiêng thì không có khả
năng của bất kỳ cây cầu nào khác hơn là vui mừng lễ hội. Trừ khi chúng ta vui mừng
lễ hội để buông bỏ nếu không chúng ta sẽ không biết đấng cao cả linh thiêng là
gì. Đó là duy nhất những đỉnh điểm của lễ hội, từ đó chúng ta đến gần hơn với
những đỉnh cao của ngài, chúng ta đến với những thoáng qua về ngài.
Cho nên câu ngụ ngôn này là rất đẹp: krishna là con người hấp
dẫn. Đấng cao cả linh thiêng là hấp dẫn - chính vì vậy mà mọi người đang tìm kiếm,
đang khao khát, đang mò mẫm tới ngài một cách ý thức hoặc vô thức. Đấng cao cả
linh thiêng là trung tâm của tồn tại, là Thượng đế. Mọi thứ đều hút tới Thượng
đế. Thậm chí những tảng đá và cây cối, thú vật và chim muông, người vô thức và
người ý thức - tất cả đều đang đấu tranh để tới Thượng đế - lực hút là vô cùng
vĩ đại. Con người có thể gọi đó là sự thật, con người có thể gọi đó là phúc lạc,
không vấn đề gì - đó là khác biệt duy nhất của tên - nhưng tất cả chúng ta đang
tìm kiếm một cái gì đó mà chúng ta bị lỡ trong thực tại chúng ta.
Uddhava có nghĩa là người bạn gần nhất của đấng cao cả linh
thiêng; và người bạn gần nhất của đấng cao cả linh thiêng là vui mừng lễ hội.
Đó là không khí vui mừng lễ hội xung quanh Thượng đế, đó là vui mừng hoan hỉ,
là niềm vui vô bờ. Giữa người tìm kiếm và sự tìm kiếm, giữa người yêu và người
được yêu, giữa người mộ đạo và chúa trời là vui mừng lễ hội, nó vận hành như là
sứ giả. Nó Nó mang những cái mới từ Thượng đế, nó mang đi những lời cầu nguyện
từ những người mộ đạo; đó là ý nghĩa của câu ngụ ngôn.
Toàn bộ nỗ lực của tôi ở đây tạo ra bầu không khí vui mừng lễ
hội. Chỉ trong bầu không khí đó mà mọi người sẽ bắt đầu phát triển tới đấng cao
cả linh thiêng. Đó là mảnh đất màu mỡ để phát triển tiềm năng của bạn, hạt mầm
của bạn thành cây vĩ đại của tình yêu, của cầu nguyện và cuối cùng nở hoa thành
điều linh thiêng.
Prem có nghĩa là tình yêu, gianni trong tiếng Sanskrit có
nghĩa là người biết. Cho nên tên của bạn sẽ có nghĩa là nhận biết xuất hiện
thông qua tình yêu, tình yêu sáng suốt.
Có sự hiểu biết xuất hiện thông qua logic. Đó là duy nhất
trí khôn. Nó không thay đổi bạn bởi vì nó không bao giờ làm rung động trái tim
bạn và khi trái tim bạn bắt đầu rung động, nó vẫn giữ nguyên. Bạn liên tục tích
lũy kiến thức nhưng bạn không thay đổi bởi kiến thức đó; kiến thức đó vẫn giữ
nguyên như là gánh nặng. Bạn trở thành học giả, người am hiểu, nhưng bạn vẫn giữ
nguyên ngu ngốc như bạn đã từng. Điều đó không mang sáng suốt đến cho bạn, điều
đó không mang sự thấu hiểu, điều đó không mang bất kỳ sự trưởng thành nào, đó
không phải là tái sinh. Điều đó chỉ liên tục tích luỹ cho bộ nhớ của bạn; và bộ
nhớ có khả năng tích lũy vô hạn. Những nhà khoa học nói rằng bộ nhớ của một người
có thể chứa tất cả các thư viện trên thế giới. Điều đó có thể biến bạn thành bộ
sách bách khoa nhưng không phải Phật, không phải Christ.
Khi tình yêu xuất hiện và khi hiểu biết xuất hiện thông qua
tình yêu, sự sáng suốt không nảy sinh; sự ngu dốt vẫn tiêu biểu cho kiến thức.
Sau vẻ bề ngoài của kiến thức là mọi dạng ngu dốt vẫn không ngừng tồn tại. Thực
tế chúng có thể sống theo cách tốt hơn. Và thậm chí bạn có thể lý luận về sự
ngu dốt của mình; đó chính là duy lý. Con người am hiểu hay lý lẽ về sự ngu dốt
của mình - đó là duy lý. Bạn có thể bảo vệ điều đó và chúng có thể giữ nguyên ẩn
giấu trong bạn.
Đây là một trong những nguy hiểm ghê gớm nhất mà hiểu biết tạo
ra, nó không hủy hoại sự ngu dốt của bạn mà ngược lại, nó bảo vệ bạn. Nên nhớ
hiểu biết giả bảo vệ sự ngu dốt.
Hiểu biết thực sự giống như ánh sáng; thời điểm nó xuất hiện
thì bóng tối biến mất, chúng không thể tồn tại cùng nhau. Nhưng ánh sáng đó chỉ
xuất hiện từ ngọn lửa của tình yêu.
Cho nên bắt đầu với tình yêu và kết thúc với sự sáng suốt.
Tình yêu là cái thang tới sáng suốt và trái tim là ô cửa.
(Osho trao sannyas cho một người nào đó, giữ nguyên tên
Do Thái hợp pháp mà anh ta không biết nghĩa.)
Bạn cố tìm ra ý nghĩa và tôi cũng sẽ cố!
Điều đó là tốt.. âm thanh tuyệt đẹp; đôi khi nghĩa cũng
không nhiều ý nghĩa như âm thanh. Âm thanh còn nhiều ý nghĩa hơn là nghĩa. Nếu
có giai điệu nào đó trong nó, âm nhạc nào đó trong nó thì đó là ý nghĩa thực của
nó.
Những nghĩa mà chúng ta gán cho các từ đều là tùy hứng, cho
nên bất kỳ nghĩa nào cũng có thể được trao cho bất kỳ từ nào. Những âm thanh tự
nhiên hơn nó có ở đó. Ngay từ đầu, mỗi từ chỉ là âm thanh, dần dần nó hình
thành nên nghĩa. Con người là con vật tìm kiếm ý nghĩa cho nên con người không
thể nghỉ ngơi, trừ khi họ tìm ra nghĩa nào đó. Nếu không có nghĩa thì họ phóng
chiếu nó lên. Nhưng tất cả các từ ngay từ lúc ban đầu chỉ là những âm thanh.
Giống như đứa trẻ nhỏ bắt đầu bập bẹ "ma, ma, ma"
rồi sau đó trở thành "ma, mẹ, madre"... Tất cả những tên gọi về mẹ đều
bắt đầu từ việc lẩm bẩm đó, cuối cùng sự bập bẹ đó quyết định từ về người mẹ.
Chính vì vậy mà nó giống nhau trong mọi ngôn ngữ, bởi vì mọi đứa trẻ sinh ra ở bất
kỳ đâu cũng dễ dàng bập bẹ "m" hơn bất kỳ âm thanh nào khác - cho nên
mum, mumy xuất hiện. Nhưng tất cả đều xuất phát từ việc bập bẹ của đứa trẻ. Thậm
chí từ "mumbling - bập bẹ" cũng xuất phát từ âm thanh mà đứa trẻ tạo
ra mum, mum, mumbling cũng xuất phát từ cùng một âm thanh.
Dần dần nó thu được ý nghĩa, và bởi vì người mẹ là ý nghĩa
nhất đối với đứa trẻ, cho nên từ "mother - mẹ" trở nên rất ý ghĩa. Thế
rồi người mẹ đất nước và người mẹ ngôn ngữ đều trở nên có ý nghĩa. Nhưng tất cả
chúng đều xuất phát từ việc bập bẹ một cách vô nghĩa của đứa trẻ. Nó không biết
gì và nó cũng không gọi mẹ mình, nó chỉ đơn giản là thích thú âm thanh dễ dàng
nhất đối với nó. Nhưng bởi vì, khi nó bập bẹ, nó luôn nhận ra, hầu như người mẹ
luôn có ở đó, điều đó trở nên liên quan tới người mẹ. Bất kỳ khi nào nó bập bẹ
thì người mẹ cũng lao tới nó, cho nên dần dần nó bắt đầu hiểu rằng đó phải là
tên gọi của mẹ nó; ngoài ra nó không biết làm cách nào để thúc giục mẹ nó lao tới
nó.
Và đó là cách mà mọi từ của chúng ta từ từ xuất hiện; lúc
ban đầu mọi từ chỉ là âm thanh. Kinh tháng nói: lúc ban đầu là từ và từ xuất hiện
cùng với Thượng đế và từ là Thượng đế. Đó không phải là sự giải thích đúng. Nên
giải thích là: ban đầu là âm thanh và âm thanh cùng xuất hiện với Thượng đế và
âm thanh là Thượng đế. Thế thì nó sẽ mang nhiều tính khoa học hơn.
Đừng lo lắng nếu bạn không tìm ra ý nghĩa. Không có gì phải
lo lắng về điều đó. Âm thanh là tuyệt đẹp; đơn giản là có phẩm chất âm nhạc nào
đó trong nó.
Cho nên âm thanh trở thành âm nhạc phúc lạc, âm thanh phúc lạc,
bài ca phúc lạc.
Yogin có nghĩa là người tìm kiếm điều duy nhất cùng tồn tại
- tìm kiếm sự hòa hợp với tồn tại, người tìm kiếm sự hòa hợp. Yoga có nghĩa là
hòa hợp.
Không biết tại sao chúng ta lại cảm thấy riêng biệt, không
biết tại sao chúng ta cảm nhận rằng chúng ta không là một phần của tồn tại, rằng
chúng ta bị chia rẽ. Và cảm nhận đó là đúng bởi tâm trí đã xuất hiện giữa chúng
ta và tồn tại, nó vây quanh chúng ta giống như bức tường. Tồn tại không ở xa,
nhưng chúng ta lại ở phía sau bức tường. Bức tường là trong suốt nên chúng ta
không thể nhìn thấy, không thể vươn tới và chạm được.
Tâm trí liên tục làm méo mó bất kỳ thứ gì ở đó, bởi vì bất kỳ
điều gì cũng phải thông qua tâm trí. Trước khi nó đạt tới bạn, tâm trí làm thay
đổi màu sắc của nó, thay đổi hình dạng của nó. Tâm trí bắt nó phải điều chỉnh
phù hợp với chính nó; chỉ có vậy thì nó mới cho phép bạn biết về nó.
Các nhà khoa học nói rằng chỉ hai phần trăm thông điệp đạt tới
chúng ta, chín mươi tám phần trăm chỉ đơn giản là bị che giấu. Tâm trí không
cho phép chúng chạm tới chúng ta bởi chúng quá nguy hiểm đối với sự tồn tại và
an toàn của tâm trí.
Tâm trí phải bị bỏ rơi: đó là sự tìm kiếm của yogi. Làm cách
nào đạt được không-tâm-trí, đó là mục tiêu. Và khi không tâm trí, không có rào
cản: con người được bắc cầu. Một tan vào toàn bộ và toàn bộ tan vào một; giọt
nước trở thành đại dương và đại dương trở thành giọt nước. Và đó là trải nghiệm
cực đỉnh tối thượng được gọi là samadhi.
Thánh Francis là một trong những người tuyêt vời nhất đã từng
bước đi trên trái đất này. Rất ít Phật được sinh ra ở phương Tây. Phương Đông
biết nhiều người giống như Francis, nhưng ở phương Tây ông ấy là người duy nhất
và đơn độc một mình, đỉnh đơn độc quá cao đến mức không thể có bất kỳ ai đi
cùng. Ở phương Đông có nhiều, rất nhiều người giống Francis, bởi vì sự tìm kiếm
phương Đông là về bên trong; và sự tìm kiếm phương Tây là cho bên ngoài.
Đó là nỗ lực của tôi ở đây với sannyasin của tôi. Công việc
cơ bản của tôi là như thế này: tạo ra sự tổng hợp của tôn giáo và khoa học, trí
tuệ sắc sảo nhất kết hợp cùng trái tim sâu sắc nhất. Nếu không, nhân loại sẽ bị
đọa đày. Và đây là điều có thể. Thực tế điều này nên là tự nhiên bởi vì con người
có cả hai khả năng, sinh ra cùng hai khả năng, không nên nghiêng về bên nào cả.
Tôi sẽ giữ tên bạn sao cho bạn có thể hướng nhiều hơn tới
huyền bí, hướng nhiều hơn tới trái tim, hướng nhiều hơn tới tôn giáo.
Tâm trí phương Tây phải hướng nhiều hơn tới huyền bí, thế
thì sẽ có sự cân bằng; và tâm trí phương Đông phải hướng nhiều hơn tới khoa học,
thế thì sẽ có sự cân bằng; Cả hai đều nghiêng về cực đỉnh, và cực đỉnh, quá độ
luôn mang đến đau khổ. Phương Đông chịu đựng đói nghèo, đói nghèo vật chất bên
ngoài; phương Tây chịu đựng nghèo nàn bên trong. Không có nhu cầu cho bất kỳ ai
trở thành đói nghèo về bên ngoài hoặc bên trong: chúng ta có thể tạo ra thế giới,
nơi mọi người đều giàu có về cả hai phương diện.
(Một sannyasin sắp đi nói: tôi có cảm giác muốn đến mãi
mãi, nhưng tôi không thực sự sẵn sàng, tôi không cảm thấy tôi sẵn sàng vào thời
điểm này.)
Không, bạn sẵn sàng; không có vấn đề gì. Đó là điều đang tạo
ra xung đột trong bạn: trong thâm tâm bạn muốn đến đây nhưng bạn không thể tin
vào giọng bên trong của bạn, đó là rắc rối.
Gần như luôn xảy ra rằng mọi người không thể tin vào những
giọng bên trong của họ. Họ chưa bao giờ nghe điều đó. Vậy làm cách nào bạn có
thể tin điều đó? Nó nhìn quá phi logic và nó xuất hiện mà không có bất kỳ lý lẽ
nào, chỉ đơn giản là nó có ở đó và không vì lý do nào. Tâm trí muốn lý lẽ và
tranh cãi - "tại sao?" và câu trả lời là không có gì; nó đơn giản nói
"Thực hiện điều đó!" nó nhìn điên khùng và tâm trí bắt đầu nghi ngờ
nó, lên án nó, kìm nén nó, đặt nó sang một bên, không nghe nó. Thế thì bạn đã tạo
ra những vết rạn.
Hãy lắng nghe nó, thế thì mọi nỗi sợ và sự run rẩy sẽ biến mất.
Bởi vì bạn bị chia...
Hãy đi và nhận lấy... tuy nhiên phải cần nhiều thời gian để
kết thúc nhiều việc ở đó. Và trở về đây mãi mãi!
(Một sannyasin sắp đi nói anh ta luôn sợ hãi, chủ yếu là
việc liên hệ với mọi người.)
Nỗi sợ có thể tan biến, nhưng đừng vội vã rũ bỏ khỏi nó, nếu
không bạn sẽ kìm nén nó. Hãy kiên trì, quan sát nó, cố hiểu nó. Chấp nhận nó
như là một phần của bạn, đừng nói rằng đó là một cái gì đó xấu xa mà nó bám vào
bạn, rằng bạn từ chối nó. Đó chỉ là một phần của bạn. Giống như tình yêu là một
phần, cho nên đó là nỗi sợ; trong đó giận dữ cũng là một phần.
Đừng bao giờ từ chối bất kỳ cảm xúc nào, bởi vì tất cả mọi cảm
xúc tạo thành bạn và tất cả chúng đều cần thiết. Tất nhiên không một cảm xúc nào
nên trở thành nỗi ám ảnh mà chúng nên là một dạng dàn đồng ca bên trong bạn,
chúng nên giữ nguyên tỷ lệ cân đối. Không một cảm xúc nào nên lấn át bạn, đó là
tất cả những điều phải được ghi nhó, nhưng không cảm xúc nào phải bị từ chối.
Nỗi sợ có chỗ của nó - nó là cần thiết, không có nó bạn sẽ mất
một cái gì đó - nhưng không nên trở thành nỗi ám ảnh về sợ. Cho nên con người
phải giữ cân bằng.
Có những người quá sợ hãi đến mức nỗi sợ lan tỏa khắp người
họ, đó là bệnh hoạn. Và có những người quá sợ hãi đến mức họ kìm nén nó, họ lên
án nó, họ từ chối hoàn toàn đến mức họ gần như trở thành những tảng đá. Đó cũng
là điều xấu xa và bệnh hoạn. Nỗi sợ có vị trí của chính nó trong cơ cấu bên
trong, nó có một cái gì đó như là sự đóng góp rất quan trọng.
Tôi có thể nhìn thấy điều đó là hơi nhiều, nhưng đừng đi vào
cực đỉnh khác và từ chối nó hoàn toàn. Nó phải được mang vào sự hòa hợp thông
thường với những cảm xúc khác, nhưng nó phải được giữ nguyên ở đó.
Cho nên thực hiện ba điều. Đầu tiên: dừng ý tưởng về việc bỏ
rơi nỗi sợ. Thứ hai: chấp nhận nó, nó là một phần của bạn. Thứ ba: quan sát nó,
theo dõi nó, cố hiểu tại sao nó có và nó là gì. Giữa ba điều này bạn sẽ mang nó
đến tiêu chuẩn. Nó sẽ không biến mất, nó sẽ không quá mạnh mà nó sẽ là nhiều,
chính xác như bạn cần.
Nỗi sợ nào đó là cần thiết, nếu không bạn sẽ mất toàn bộ sự
linh hoạt, sự tuôn chảy của bạn lúc đó bạn sẽ trở nên cứng nhắc, sắt đá. Và nếu
nỗi sợ biến hoàn toàn khỏi cuộc đời bạn thì sẽ không thử thách nào còn lại và
không thử thách thì cuộc đời trở nên tẻ nhạt; đó là điều không hay ho gì.
Hãy giữ nguyên cùng tôi khi bạn đến lần sau. Thực hiện ba điều
này và khi bạn quay trở lại tôi sẽ trao bạn những nhóm đặc biệt cho nỗi sợ.
Hãy quay trở lại. Hãy giúp người của tôi ở đó!
(Một sannyasin, đã quay trở lại để ở lại lâu dài, nói:
tôi có một chút sợ hãi.)
Đó là điều tự nhiên; không có gì phải lo lắng. Bạn càng đến
gần với tôi, bạn sẽ càng sợ hãi. Thế thì vào một ngày, con người đơn giản là thoát
ra khỏi sự ám ảnh của nó và mọi thứ biến mất!
Xem Chương 14 - Quay về Mục lục